Kişilik Bozuklukları

Kişilik bozuklukları, ergenlik ve genç erişkinlik döneminden itibaren başlayarak uzun süre devam eden, kişinin aile, sosyal çevre ve iş yaşantısında uyum sorunlarına ve kayıplara yol açabilen davranış ve uyum bozukluklarıdır. Kadın ve erkekleri eşit olarak etkileyen bu bozuklukların altında çeşitli faktörler bulunmaktadır. Kişilik bozukluklarının tespitinde, MMPI, TAT ve Rorschach gibi projektif testlerden yararlanılırken, tanı sürecinde psikiyatrik muayene, aile görüşmesi, psikiyatrik test ve ölçekler, hatta EEG ve MR gibi görüntüleme teknikleri kullanılabilir.

Bu bozukluklar farklı alt gruplara ayrılır:

  1. Paranoid Kişilik Bozukluğu: Başkalarının davranışlarını kötü niyetli olarak yorumlama, güvensizlik ve kuşkuculuk gibi özellikleri içerir. Tedavide düşük doz antipsikotikler kullanılabilir ancak temelde uzun süreli ve düzenli psikoterapi yöntemleri (psikoanalitik psikoterapi, destekleyici psikoterapi, grup terapisi, aile terapisi) tercih edilir.
  2. Şizoid Kişilik Bozukluğu: Sosyal ilişkilerde kısıtlılık, duygusal soğukluk ve ilgisizlik öne çıkar. Tedavi sürecinde de farmakoterapi ve psikoterapi bir arada kullanılabilir.
  3. Şizotipal Kişilik Bozukluğu: Referans düşünceleri, aşırı alınganlık, acayip inançlar ve uyumsuz duygulanımlar belirgin özellikleridir. Tedavide farmakoterapiye ek olarak psikoterapi önemli bir rol oynar.
  4. Antisosyal Kişilik Bozukluğu: Başkalarının haklarına saygı göstermeme, yalan söyleme, dürtüsellik ve öfke kontrol güçlüğü gibi davranışlar sergileyen bireylerdir. Tedavide farmakoterapinin yanı sıra psikoterapiye önem verilir.
  5. Borderline (Sınırda) Kişilik Bozukluğu: Duygusal kararsızlık, intihar girişimleri, aşırı duygusallık ve yakın ilişkilerdeki tutarsızlık gibi belirtiler gösterirler. Tedavide farmakoterapinin yanında uzun süreli ve düzenli psikoterapi yöntemleri tercih edilir.
  6. Histrionik Kişilik Bozukluğu: Yoğun duygusallık, ilgi arayışı ve başkalarının bakış açılarına aşırı duyarlılık öne çıkar. Tedavide farmakoterapiye ek olarak psikoterapi kullanılır.
  7. Narsisistik Kişilik Bozukluğu: Kendini beğenmişlik, üstünlük duygusu ve empati eksikliği belirgin özelliklerindendir. Tedavide farmakoterapi ve psikoterapi bir arada kullanılır.
  8. Çekingen Kişilik Bozukluğu: Yetersizlik duyguları ve sosyal etkileşimden kaçınma eğilimi gösterirler. Tedavide farmakoterapiye ek olarak psikoterapi önemli bir yer tutar.
  9. Bağımlı Kişilik Bozukluğu: Başkalarının desteğine sürekli olarak ihtiyaç duyan, ayrılma korkusu yaşayan bireylerdir. Tedavide farmakoterapi ve psikoterapi bir arada kullanılır.
  10. Obsesif-Kompulsif Kişilik Bozukluğu: Mükemmeliyetçilik, düzenlilik ve esnek olamama eğilimleri belirgindir. Tedavide farmakoterapi ve psikoterapi yöntemleri tercih edilir.
  11. Başka Türlü Adlandırılamayan Kişilik Bozukluğu: Belirli bir kişilik bozukluğu tanı ölçütlerini karşılamayan ancak işlevselliği bozan durumları içerir. Tedavi sürecinde farmakoterapi ve psikoterapi yöntemleri kullanılabilir.

Bu zorlu süreçte, eğer belirtileriniz olduğunu düşünüyorsanız, uzman destek almak önemlidir. Merkezimizde size uygun tedavi yöntemleriyle, sağlıklı bir yaşam için size rehberlik edebilecek uzmanlarımızla buluşabilirsiniz.

Share it :